Jak wygląda terapia ręki?
Przed zapisaniem dziecka na terapię ręki warto sobie uświadomić, że w pierwszej kolejności to specjalista musi postawić diagnozę i określić stan zdrowia naszej pociechy. Przydatna jest również opinia ortopedy, określająca wszystkie możliwe nieprawidłowości w postawie malucha. Dopiero po odbyciu stosownych konsultacji i zasięgnięciu porady lekarza, wskazane jest rozpoczęcie terapii ręki.
Terapeuta zazwyczaj rozpoczyna od krótkiego wywiadu z rodzicami i doboru ćwiczeń do indywidualnych potrzeb małego pacjenta. W pierwszych etapach terapii zazwyczaj pracuje się nad ruchomością stawów kończyn górnych, łopatek i obręczy barkowej. Niekiedy okazuje się konieczne również stosowanie ćwiczeń wzmacniających siłę mięśniową rąk, doskonalących zdolność chwytu, a nawet kontrolę wzrokowo-ruchową.
Terapia ręki | Metody pracy
Ze względu na złożony charakter swojej profesji, terapeuci ręki zazwyczaj stosują różnorodne techniki i metody pracy z pacjentem. Wśród nich można wyróżnić:
- Metodę aktywną - polega na wykonywaniu ćwiczeń ogólnorozwojowych z dzieckiem. Mogą one przybierać różne formy - od gimnastyki, poprzez grę w piłkę nożną, aż po skakanie na skakance.
- Metodę Dobrego Startu - stanowi połączenie metody aktywnej z terapią polisensoryczną. Jej głównym założeniem jest wspomaganie rozwoju psychomotorycznego dziecka poprzez aktywną naukę symboli graficznych oraz zorganizowaną zabawę.
- Metoda Dennisona - opiera się na zasadach kinezjologii edukacyjnej. Wykorzystuje praktyki, pozycje oraz ćwiczenia, których stosowanie lub wykonywanie stymuluje pracę obu półkul mózgowych.
W czasie prowadzonej terapii bardzo często korzysta się ze sprzętu multimedialnego. Przy pomocy tablic graficznych, komputerów i tabletów, mali pacjenci usprawniają swoje umiejętności grafomotoryczne. W ich skład wchodzi zdolność wykonywania oraz naśladowania ruchów precyzyjnych i sekwencyjnych, sprawność manualna, a także koordynacja wzrokowo-ruchowa.
Dla kogo terapia ręki?
Powszechnie wiadomo, że każde dziecko rozwija się w swoim tempie. Istnieją jednak przedziały wiekowe, podczas których powinno ono wykształcić pewne umiejętności z zakresu motoryki małej. Do osiągnięcia drugiego roku życia, maluch może rysować wyłącznie “bazgroły” i nie powinno to stanowić powodu do niepokoju. Alarmująca jest natomiast sytuacja, gdy w wieku czterech lat nie potrafi on jeszcze tworzyć wzorów lub w miarę prostych linii. Z kolei, jeśli pięcioletnie dziecko nie jest w stanie rysować kształtów to znak, że może tutaj być potrzebna pomoc specjalisty.
Terapia ręki skierowana jest także do dzieci, u których występuje:
- zaburzenie napięcia mięśniowego,
- brak koordynacji ruchów kończyny górnej,
- opóźnienie w zakresie wykonywania czynności samoobsługowych,
- duża niechęć do wykonywania czynności manualnych, w tym malowania czy lepienia z plasteliny,
- potrzeba dodatkowych bodźców oddziałujących na ich układ proprioceptywny (umożliwiający czucie głębokie).
Kto jeszcze powinien skorzystać z terapii ręki?
Wielu rodziców ma wątpliwości, czy powinno umówić swoją pociechę na zajęcia z terapeutą. Zdaniem specjalistów, wskazania do podjęcia terapii ręki przez dziecko obejmują:
- problemy natury logopedycznej,
- niepoprawny chwyt kredki bądź ołówka,
- zaburzenia koordynacji wzrokowo-ruchowej,
- trudności w wykonywaniu drobnych ruchów,
- problemy z koordynacją rąk podczas wykonywania czynności manipulacyjnych,
- wykonywane czynności manipulacyjnych w sposób niedbały, niedokładny, ale także zbyt szybki lub wolny,
- zaburzenia zmysłu dotyku (negatywna reakcja na lekki dotyk i nowe ubrania, brak chęci do podejmowania zabaw manualnych)
Najważniejsza w tym wszystkim jest obserwacja dziecka - szczególnie podczas wykonywania czynności grafomotorycznych. Jeżeli po zajęciach z pisania i rysowania malucha często boli głowa, tworzone przez niego obrazki nie są adekwatne jakościowo do jego wieku lub często robi on dziury w kartach przez zbyt silny nacisk to znak, że prawdopodobnie potrzebuje on pomocy terapeuty ręki.